Relacja z 29 Kapituły Generalnej 3
1. Trzecie „Podsumowanie”, rozpoczynam od zebrania tego, czego doświadczyliśmy w sobotę 8 marca. Dzień rozpoczął się od Lectio Divina prowadzonego przez o. Guido Errico i prowincjała z Wietnamu na temat „Eucharystia w centrum życia”. Podczas sesji został odczytany i zatwierdzony protokół, a następnie przewodniczący, o. Stefano Martoglio, poprosił ks. Pier Fausto Frisoliego o przedstawienie wyjaśnień prawnych dotyczących głosowania nad uchwałami, które kapitulni powinni podjąć w nadchodzących tygodniach. Po czym udzielono głosu tym, którzy poprosili o wyjaśnienia, przed przystąpieniem do nieostatecznego głosowania nad uchwałami. Następnie przeprowadzono głosowanie sondażowe, pozostawiając ostateczne głosowanie na poniedziałek. Sesja zakończyła się wystąpieniem Pascuala Cháveza SDB prezentującym drugą część namysłu Zgromadzenia od Kapituły Generalnej Specjalnej do 29 Kapituły Generalnej.
2. W południe, podczas Eucharystii w bazylice, której przewodniczył inspektor z Myanmaru, o. Zaya Aung, usłyszeliśmy wzruszającą homilię i pozdrowienie na zakończenie, odnosząc się do dramatycznej sytuacji, której od lat doświadczają w tym kraju. Wieczorem w bazylice, nieszporom przewodniczył ks. Bonhomme Morachel, inspektor prowincji Haiti, który również powiedział „słówko dobranoc”, mówiąc o trudnej sytuacji politycznej i społecznej, której kraj ten doświadcza od lat i w której salezjanie zdecydowali się być z ludźmi i dzielić ich cierpienie, aby być świadkami bliskości i czułości Boga oraz dawać nadzieję zrozpaczonemu narodowi. Te dwie interwencje poruszyły serca wszystkich członków Kapituły, wzmacniając poczucie jedności Zgromadzenia i zachęcając do solidarności w cierpieniu, prawdziwego współczucia (sym-pascho), które prowadzi do „płaczu z tymi, którzy płaczą”.
3. W poniedziałek 10 marca rano pracowano w komisjach nad tematem 3.1, aż do wypracowania propozycji. Następnie na posiedzeniu plenarnym zatwierdzono protokół, po czym przewodniczący wygłosił przemówienie, po którym 6 komisji przedstawiło swoje propozycje dotyczące tematu 3.1. Na koniec poproszono ich o przeanalizowanie propozycji poprawek, które mają zostać poddane pod głosowanie, oraz o przygotowanie wystąpień na temat propozycji dotyczących tematu 3.1. Po południu, na sali plenarnej, zapewniono niezbędny czas na wystąpienia, dzięki czemu wysłuchano różnych ocen na różne tematy dotyczące składu Rady Generalnej. W tym momencie głos zabrał przewodniczący, dziękując tym, którzy zabrali głos, za swobodę, z jaką się wypowiadali, a jednocześnie podkreślając znaczenie tematu i tego, co robimy, nie z myślą o podjęciu wspólnej decyzji, ale o stworzeniu wspólnej wizji, zawsze z chęcią odpowiedzi na prośbę Przełożonego Generalnego, który w swoim liście wzywającym do 29 Kapituły Generalnej wezwał do odważnego przeglądu animacji i zarządzania na wszystkich poziomach. Po przerwie, po powrocie na salę obrad, odbyło się głosowanie nad pięcioma uchwałami dotyczącymi tematu 3.2: 1) ustanowienie drugiego Regionu w Afryce – Madagaskar, 2) prośba do Przełożonego Generalnego wraz z jego Radą o dokonanie przeglądu priorytetów i sposobu realizacji obowiązków Radcy Regionalnego, aby lepiej realizować to, co jest wymagane przez Konstytucje i Regulaminy, 3) prośba do Przełożónego Generalnego wraz z jego Radą o zapewnienie Radcom Regionalnym odpowiedniego personelu wspierającego ich posługę; Inspektoria pw. Św. Jana Bosko w Chorwacji została przeniesiona z Regionu Europy Środkowej i Północnej do Regionu Śródziemnomorskiego, 5) prośba do Przełożonego Generalnego i jego Rady o opracowanie refleksji na temat wspólnych wyzwań, którym Zgromadzenie musi dziś stawić czoła w Europie oraz na temat wspólpracy między dwoma Regionami. Wszystkie te 5 rezolucji zostało zatwierdzonych różną głosów za, przeciw i wstrzymujących się. Następnie miały miejsce dalsze przemówienia na ten temat, zakończone kolejnym słowem Przewodniczącego, który wyraził swoje uznanie za to, czym się podzielono i zasugerował swobodną wymianę, aby wykorzystać to, co było owocem słuchania. Dzień zakończył się nieszporami i modlitwą na dobranoc wygłoszoną przez prowincjała polskiej Inspektorii Warszawskiej, ks. Tadeusza Jareckiego.
4. We wtorek 11. w sali obrad rozpoczęliśmy od odczytania i zatwierdzenia protokołu. Przewodniczący zabrał głos, aby powiedzieć nam, że nadejdzie propozycja nowych uchwał do głosowania i zaproponował pewne kryteria w tym zakresie. Regulator przedstawił plan pracy: studium tematów zawartych w formularzach: 8,9,10 na temat wymogu kapłaństwa, do bycia dyrektorem, inspektorem, przełożonym generalnym, biorąc pod uwagę Reskrypt Ojca Świętego Franciszka o odstępstwie od kan. 588 52 KPK, z 18.05.2022 oraz „salezjańską reinterpretację charyzmatyczną” tego reskryptu. Po tych wskazaniach udaliśmy się do komisji na osobiste studium, refleksję w grupach i kolejne propozycje opracowane w komisjach. W ostatniej części dnia, na sesji plenarnej, komisja redakcyjna przedstawiła swoje rozważania na temat nr 3.1. Następnie 6 komisji przedstawiło swoje propozycje odnośnie do treści zawartych w formularzach 8,9,10. Przedstawiony materiał będzie czytany i analizowany następnego dnia. Dzień zakończyliśmy nieszporami i słówkiem na dobranoc, które wygłosili inspektorzy z Ekwadoru, ks. Marcelo Farfán oraz z Peru, ks. Juan Pablo Alcaz, przedstawiając niezwykłą postać misjonarza ks. Luigi Bolla oraz Centrum Formacji dla ludu Achuar.
5. W środę 12. całe przedpołudnie przeznaczyliśmy na czytanie i zatwierdzanie protokołów, usłyszeliśmy słowo Przewodniczącego, który poinformował nas o wnioskach Komisji Centralnej w sprawie uchwał dotyczących głosowania nad składem Rady Generalnej, po czym ks. Luca Barone przedstawił nam trzy uchwały dotyczące prośby do Przełożonego Generalnego i jego Rady o promowanie większej koordynacji między Radcami Sektorowymi i Radcami Regionalnymi, przekształcenie Dykasterii Komunikacji Społecznej w sekretariat i wreszcie przekształcenie Dykasterii ds. Misji w sekretariat. Przedpołudnie upłynęło na wysłuchiwaniu głosów w sprawie wymogu kapłaństwa dla dyrektora (formularz 8). Pod koniec przedpołudnia zostałem poproszony o głos w tej kwestii. Na podstawie konferencji Księdza Bosko do nowicjuszy koadiutorów w San Benigno Canavese w 1883 r. i listu ks. Filippo Rinaldiego komentowałem po kolei wszystkie elementy tych tekstów. Po południu miały miejsce kolejne wystąpienia, po których głos zabrał ks. Joan Lluís Playà, aby przedstawić propozycję zmiany art. 151 Konstytucji, która włączyłaby do grona członków Kapituły Generalnej z prawem głosu Delegata Centralnego, któremu powierzono bezpośrednią odpowiedzialność za Sekretariat Rodziny Salezjańskiej zgodnie z art. 108 Regulaminu Ogólnego. Następnie był czas na osobistą refleksję i jedno spotkanie w komisjach, po czym wróciliśmy do auli. Po powrocie ks. Luca Barone przedstawił nam propozycje czterech uchwał (formularze 8/9/10) z dwiema alternatywami propozycjami, dotyczącymi wymogu kapłaństwa dla dyrektora. Po kilku informacjach od Przewodniczącego i Regulatora odmówiliśmy nieszpory prowadzone przez Inspektora z Angoli, po których nastąpiło słówko na dobranoc wygłoszone przez Inspektora Bliskiego Wschodu, ks. Simona Zekariana.
6. W czwartek 13, w auli, po odczytaniu i zatwierdzeniu protokołu, odbyło się głosowanie nad wnioskami zawartymi w formularzach nr 8,9,10 z pozytywnym wynikiem dla uchwały o możliwości mianowania salezjanów koadiutorów dyrektorami wspólnot ad experimentum na kolejne 6 lat. Po zakończeniu głosowania rozpoczęła się prezentacja pierwszej Tematyki opracowanej przez poszczególne komisje. Po przerwie w auli odbyło się ostateczne głosowanie nad uchwałami dotyczącymi tematu nr 3.1. „Organizacja Rady Generalnej” z następującymi wynikami: 1) poprosić Przełożonego Generalnego o promowanie większej koordynacji między radnymi sektorowymi i radnymi regionalnymi, 2) pozostawić bez zmian artykuł dotyczący radcy ds. komunikacji społecznej, 3) pozostawić bez zmian artykuł dotyczący radcy ds. misji. Po tych głosowaniach kontynuowano prezentację pierwszej Tematyki. Po południu komisje zaprezentowały wyniki pracy nad Tematyką nr 1. Po prezentacji zabierano głosy na temat tego, co zostało przedstawione. Następnie zaproponowano Zgromadzeniu uchwały nr 12, 13, 14 i 15 dotyczące „wymogu kapłaństwa„. Uchwała nr 12, dotycząca prośby skierowanej do Przełożonego Generalnego, aby skorzystał z reskryptu Papieża i zmienił art. 121 Konstytucji w celu mianowania, za zgodą swojej Rady, salezjanina koadiutora dyrektorem wspólnoty, nie uzyskała większości (2/3 głosujących); uchwała nr 13, dotycząca wniosku do Przełożonego Generalnego o skorzystanie ad experimentum z Reskryptu Papieża do Konstytucji, aby mianować, za zgodą jego rady, salezjanina koadiutora dyrektorem wspólnoty, uzyskała wymaganą większość bezwzględną (połowa +1) i została zatwierdzona; uchwała nr 14, dotycząca prośby skierowanej do Przełożonego Generalnego, aby skorzystał z reskryptu papieskiego i zmienił art. 121 i art. 162 oraz mianował, za zgodą swojej rady, salezjanina koadiutora inspektorem, a w konsekwencji przewidział mianowanie innego współbrata kapłana do wykonywania kompetencji przypisanych przez prawo kanoniczne ordynariuszowi do posługi władzy na poziomie inspektorii, nie osiąga większości kwalifikowanej (2/3); uchwała nr 15, dotyczący wniosku o skorzystanie z możliwości, jaką daje reskrypt, aby współbracia niebędących duchownymi mogli obejmować urząd Przełożonego Generalnego i w konsekwencji zmienić art. 121 Konstytucji oraz art. 127 i art. 129 Konstytucji, a także wybrać innego współbrata kapłana, do którego kompetencji należy sprawowanie władzy przypisanej przez prawo kanoniczne Ordynariuszowi dla posługi władzy na poziomie światowym, nie uzyskał większości kwalifikowanej (2/3).
Dzień zakończył się nieszporami animowanymi przez Inspektorię AON i słówkiem na dobranoc wygłoszonym przez Inspektora ks. Jésusa Benoit, który przedstawił sytuację na tamtym terenie, obszar silnie zmilitaryzowany, islamski, z częścią, w której radykalny islamizm stosuje prawo szariatu, i gdzie współbracia, z wielką odwagą i determinacją, kontynuują misję salezjańską poprzez obecność i dzieła, które są prawdziwymi miejscami nadziei wobec krytycznej sytuacji.
7. W piątek 14, na sesji plenarnej mieliśmy odczytanie i zatwierdzenie protokołu, a przede wszystkim piękną medytację prowadzoną przez ks. Eunana, rozpoczynającą się od tekstu Mt 18, 20. Cały dzień poświęcony był na prace w komisjach nad Tematyką nr 2. Dzień zakończyliśmy Drogą Krzyżową.
Zakończyliśmy już cztery tygodnie Kapituły Generalnej i jesteśmy na półmetku. Podsumowując to, co przeżyliśmy i zrobiliśmy do tej pory, można powiedzieć, że po pierwszym tygodniu poświęconym duchowości i aspektom prawno organizacyjnym, drugi tydzień ukazał nam stan Zgromadzenia z prezentacją, studium i pytaniami dotyczącymi sprawozdań Przełożonego Generalnego, wikariusza i radców, a w trzecim przeszliśmy do Tematyki nr 1 z pracą w komisjach i wspólnie na auli, aby w czwartym tygodniu przejść do studium nad Tematyką nr 3 zarówno w komisjach, podgrupach, jak i podczas wystąpień na auli. Jeśli pierwsze trzy tygodnie charakteryzowały się pokojowymi argumentami, pomimo różnorodności poglądów i stanowisk, czwarty tydzień podkreślił wielką różnorodność Zgromadzenia, co wyjaśnia bardziej spolaryzowane, bardziej emocjonalne interwencje, wszystko jako wyraz słuchania Ducha. Jeśli to On tworzy różnorodność, to również On tworzy harmonię, nie w tym sensie, że wszyscy myślą w ten sam sposób, ale w tym, że komunia nie jest zerwana, a Duch otwiera swoją przestrzeń.
Możemy powiedzieć, zainspirowani Ewangelią, że prosiliśmy i otrzymaliśmy, szukaliśmy i znaleźliśmy, pukaliśmy i drzwi zostały nam otwarte. Prosiliśmy o Ducha Świętego i został nam dany. Szukaliśmy na wszystkich drogach, jaka jest wola Boża i znaleźliśmy. Zapukaliśmy i drzwi zostały nam otwarte — drzwi umysłu i serca, aby otrzymać to, czego Bóg chce dzisiaj od Zgromadzenia! Duch Święty nie może być zamknięty w klatce ani okiełznany, jest wolny jak wiatr, mówi Jezus, zawsze odnawiający i stwarzający.
W międzyczasie homilie, modlitwy w różnych językach i słówka na dobranoc na temat sytuacji w prowincjach pomogły lepiej poznać te realia i obudzić głębokie poczucie Zgromadzenia w jego różnorodnych kontekstach społecznych, politycznych, ekonomicznych i kulturowych, doceniając bardzo wszystko, co bracia robią w takich okolicznościach, realizując misję pomimo wszelkich trudności.
Jedną z rzeczy, która wydaje się bardzo ważna, jest to, aby nie zapominać, że całość służy tematowi kapituły „Pasjonaci Jezusa Chrystusa – oddani młodym„, a zatem przemówienia, debaty, obrady itp. mają na celu nic innego, jak wierną odpowiedź Bogu i młodym ludziom.
Valdocco, 15 marca 2025 r.
d. Pascual Chávez sdb
